Het ontstaan van Halloween

Drie halloween pompoenen

Door de huidige invulling van Halloween zou je het misschien niet verwachten, maar het originele Halloween feest kent een rijke en bijzondere geschiedenis. Het is een eeuwenoud feest dat al duizenden jaren wordt gevierd. Wel steeds anders want Halloween heeft in de loop van tijd steeds een nieuwe invulling gekregen.

Tegenwoordig kennen wij dit feest met name als een Amerikaans kinderfeest waar verkleden en snoep de hoofdrol speelt. Hierdoor is de kans groot dat jij dit feest ieder jaar aan je voorbij laat gaan. Natuurlijk logisch, maar misschien verandert dit wanneer je het feest ziet zoals het ooit (vermoedelijk) is ontstaan.


Versneld lezen? Spring in dit bericht naar:

   De oorsprong van Halloween
   Samhain
   Allerheiligen en Allerzielen
   Pomona

Of open de pagina over:

De link tussen Spiritualiteit en Halloween


Afb. Kleine Heks met heksenketel

Halloween, zoals wij deze nu kennen, is een jaarlijkse feestdag die elk jaar op 31 oktober wordt gevierd. De verhalen over het ontstaan van dit feest lopen uiteen. Toch lijkt er een rode draad binnen de verhalen en legendes te zijn, namelijk dat Halloween een samensmelting is van vier verschillende feestelijke tradities namelijk:

Samhain een oude Ierse / Keltische feestdag welke meer dan 6000 jaar oud is. Het markeert het moment van het jaar waarin het weer omslaat en de laatste gewassen worden geoogst. Tijdens Samhain vierden men het einde van de zomer en wordt daardoor beschouwd als een oogstfeest.

Tot hier lijken Samhain en Halloween nog weinig met elkaar te maken te hebben. Doordat men tijdens oogstfeest echter de traditie hadden een stropop te verbranden en daarnaast offers brachten aan de natuurgoden wordt de link al iets duidelijker.

Helemaal duidelijk wordt het echter pas wanneer wij een andere Samhain gebruik vermelden; het gebruik van het verkleden. In de tijd waarin Samhain nog een groots feest was waren veel mensen bang voor plaaggeesten. Deze angst nam toe wanneer de dagen korter werden en de nachten langer – wat samenvalt met de dag waarop Samhain gevierd werd.

De oplossing tegen deze geesten? Die werd gevonden in het verkleden. De mensen verkleedden zich tijdens Samhain in de hoop om op die manier de geesten te misleiden.

Tot slot wordt, binnen de traditie van Samhain, aangenomen dat dit het moment is waarin de sluier tussen deze wereld en het hiernamaals op zijn dunst is. Dit zorgt ervoor dat dit een perfect moment is om opnieuw contact te maken met geliefden die zijn overgestoken naar het hiernamaals.


 Hoewel Samhain tegenwoordig iets van zijn populariteit verloren lijkt te hebben wordt het nog steeds door veel mensen gevierd. Met name voor de mensen die Wicca beoefenen is Samhain nog altijd een dag met een diepgaande spirituele betekenis.


In de achtste eeuw wees Paus Gregorius III 1 november aan als een tijd om alle heiligen te eren. Deze dag kennen wij tegenwoordig in Nederland en België als Allerheiligen en in het engels als All Hallows.

Allerheiligen nam al snel enkele van de tradities van Samhain over en je zou kunnen zeggen dat beiden dagen hierdoor samen zijn gesmolten.

Ook de vooravond van Allerheiligen kreeg een naam ‘All Hallows Eve’, wat volgens vele verhalen later is veranderd in de naam zoals wij deze nu kennen; Halloween.

Allerzielen is een gedenkdag uit de westerse rooms-katholieke traditie. Het wordt gevierd op 2 november, de dag na Allerheiligen, waarmee deze dag nauw verbonden is. Met Allerzielen worden de overledenen herdacht – wat gedeeltelijk ook het geval is bij Halloween.

Afb. Godin Pomona

Tot slot wordt ook het Romeinse festival Pomona gezien als een van de feesten welke in Halloween is versmolten. Pomona was de naam van een romeinse godin en een festival dat begin november ter ere van haar werd gehouden.

De godin Pomona werd geassocieerd met overvloed, de oogst en fruit. Haar man (de god Vertumnus) werd geassocieerd met de verandering van seizoenen. En precies deze associaties verklaren waarom men Pomona (en een beetje haar man) werden geëerd aan het einde van de zomer en tijdens de laatste oogst.

Het festival van Pomona werd gehouden rond 1 november. Waarschijnlijk bedankten de Romeinen tijdens het festival de goden voor het niet vernietigen van hun gewassen en brachten zij offers die van noten en appels werden gemaakt.

Doordat de Romeinen en Kelten naast elkaar woonde in de gebieden die nu Engeland, Wales en Frankrijk zijn, gaat men er vanuit dat aspecten van het festival van Pomona de Samhain-viering hebben beïnvloed en samen hebben geleid tot de vorming van de moderne feestdag Halloween.